Միրզոյան Գրիգորի ուսումնական բլոգ

136. 13

137. 16

138. 21

139. 12

140. 40

141. 59

142. 40

211. 28,42

212. 12,48

213. 30,21

214. 32,40

215. 24,40

216. 8,24

217. 14,35

218. 63,18

219. 48, 72

220. 105, 120

181. 3

182. 6

183. 6

184. 2

185. 4

186. 3

187. 3

188. 9

189. 7

190. 5

16.ՏԻՐՈՒՀԻՆ ՓՆՏՐՈՒՄ Է ՀԱԶԱՐԱՆ ՀԱՎՔԸ

Լուրը տանք Կախարդական աշխարհի Տիրուհուց: Հե¯յ գիտի Կախարդական աշխարհի հրաշագեղ Տիրուհի. զարթնեց խոր քնից: Զարթնեց` ի¯նչ տեսնի. իր շորերը տակն ու վրա եղած, թուշը այրում է համբույրի տեղը: Նայեց հայելուն, համբույրի տեղը տեսավ, նայեց վերև` Հազարան Հավքը չկա¯… Ծղրտաց, ճչաց.
— Հավքս տարա¯ն, հող,  ջուր, օդ, հուր, Հազարան Հավքը տարա¯ն, ինչո՞ւ ձայն չտվիք …
— Ինչքան ճչացինք` տարա¯վ, տարա¯վ, դռները չբռնեցին:
— Դռնե¯ր,- ծղրտաց,- ինչո՞ւ չբռնեցիք:
Դռները թե` Աստված նրա հետ, էսքան տարի բաց էինք, փակեց, փակ էինք, բաց արեց, ինչո՞ւ բռնեինք: Ապարանքից դուրս վազեց, ճչաց.
— Առյո¯ւծ, Հազարան Հավքը տարան, ինչո՞ւ ճամփա տվիր:
Առյուծը թե` օրհնվի նրա ճամփեն. էսքան տարի դու առաջս խոտ էիր ածել, միսն աչքիս առաջին դրել: Նա միսն ինձ տվեց, խոտը վեր կալավ, ինչպե՞ս ճամփա չտայի:
-Խո¯յ,- ճչաց,- Հազարան Հավքը տարան, ինչո՞ւ թողիր:
Խոյը թե` ես միս ուտո՞ղ էի, որ էսքան տարի առաջիս միս էիր դրել: Նա հազիվ միսն առաջիցս վեր կալավ, խոտ տվեց, ինչպե՞ս չթողնեի:
— Այ օյինբազ խեղկատակներ,- ասաց,- ձեզ պահապան եմ դրել, որ Հազարան Հավքը հողածինները չհափշտակեին, էդ ինչպե՞ս տարան ձեր միջից: Խեղկատակները թե` մենք ի՞նչ անենք, մեր վրա մինչև անգամ չնայեց:
— Հուր ու փշոտ անծայրածիր անապատ, ինչո՞ւ թողիր:
— Փուշս քաղեց, հոտ քաշեց ու գովեց. Ի¯նչ անուշ է,- ասաց,- ինչո՞ւ չթողնեի:
— Աղի-լեղի թունավոր գետ, ինչո՞ւ թողեցիր…
— Աղի-լեղի թունավոր ջուրս խմեց ու գովեց, ասաց. ՙԱ¯խ« ի¯նչ անմահական ջուր է՚,- ինչպե՞ս չթողնեի:
— Սև-սև քարեր, Հազարան Հավքը տարան, ինչո՞ւ քար չդարձրիք հողածնին…
— Մենք ի՞նչ անենք, ինչքան ու ինչ ձեն ասես, որ չհանեցինք, ինչ տեսակ ասես չկանչեցինք, նա ոչ մի անգամ հետ չնայեց, ինչպե՞ս քար դարձնեինք:
Էստեղ աղջիկը մի կախարդական մեծ թուղթ ու գիր` թալիսման արեց, թուղթը ծակեց, անցկացրեց մեջքը, բերեց ծծերից ներքև ամրացրեց: Թղթի չորս կողմին գիր գրեց: Էս թուղթ ու գիրը դրան բարձրացրեց հանեց երկնքի երեսը: Էսպես թռա¯ծ` հասավ Աժդահին, ասաց.
— Աժդահա, Հազարան Հավքը դեսն անց է կացել. կամ տուր, կամ տեղն ասա, թե չէ մեծ կտորդ ականջդ եմ թողնում:
Աժդահեն թե` ես ի՞նչ անեմ, ես Աժդահա եմ գետնի երեսին, նա քեզ պես` երկնքումը, թռավ, դենը գնաց: Աղջիկը թռա¯վ, եկավ Ձկան մոտ:
— Ձուկ, Հազարան Հավքը դեսն անց է կացել. կամ տուր, կամ տեղն ասա, թե չէ կտոր-կտոր եմ անում քեզ:
Ձուկը թե` ես ի՞նչ անեմ, ես Ձուկն եմ ծովի միջին, նա քեզ պես` երկնքումը, թռավ, դենը տարավ: Էստեղից էլ անց կացավ Տիրուհին, թռա¯վ-եկավ Արան թագավորի քաղաքի մոտ, վայր եկավ:

17.ՏԻՐՈՒՀՈՒ ԶՈՐՔԸ ՊԱՇԱՐՈՒՄ Է ԱՐԱՆ ԹԱԳԱՎՈՐԻ ՔԱՂԱՔԸ

Թագավորի քաղաքի մոտ աղջիկը թուղթ ու գրերը քանդեց ու մի նոր էնպիսի գիր արեց, որ քաղաքին երևաց, թե երեք կարգ զորքով քաղաքը պաշարված է: Եկան, թագավորին հայտնեցին, թե քաղաքը պաշարված է. եթե դու թշնամի ունես, ինչո՞ւ չես արթուն մնում: Թագավորն եկավ աղջկա մոտ, թե` ի՞նչ ես ուզում ինձանից ու իմ երկրից:
— Իմ Հազարան Հավքը էստեղ է, տուր, թե չէ քաղաքիդ վրա կրակ եմ թափում, հետո էլ ջուր եմ շինում քաղաքդ,- սպառնաց Տիրուհին :
Թագավորը գնաց, մեծ ու միջնեկ տղաներին կանչեց, ասաց.
— Այ որդիք, Հազարան Հավքի տերն եկել է. գնացեք, տեսնեմ` ինչ պատասխան եք տալիս: Միջնեկ ախպերն ասաց, թե` ես կերթամ: Մեծը թե` քո բանը չի, ես կերթամ ու տես` ինչ եմ անում: Հազարան Հավքի Տիրուհին երկու արաբ դռնապան էր կանգնեցրել իր վրանի շեմքում ու պատվիրել, թե` մտնողը եթե իմ ասած մարդը կլինի, լավ, թե չէ, որ աչքով անեմ` տվեք ատամները փորն ածեք: Մեծ ախպերն եկավ աղջկա մոտ, բարև տվին, բարև առան: Աղջիկը հարցրեց.
— Այ տղա, Հազարան Հավքը դո՞ւ ես բերել: Տղեն թե` ես եմ բերել:
— Որտեղի՞ց բերիր:
Թե` մի շուկայում վաճառում էին, առա, բերի: Էստեղ Հազարան Հավքի Տիրուհին, որ աչքով արեց արաբներին, տվին թագավորի մեծ տղի ատամները փշրին, փորն ածին ու էդպես խայտառակված ճանապարհ դրին: Հիմա էլ միջնեկ ախպերն եկավ: Սա էլ ասաց, թե` մի անտառում վանդակով կախ արած էր, վերցրի, բերի: Սա էլ մեծ ախպոր նման ատամները փշրված հետ եկավ:

18.ԱՐԵԳԻ ՀԱՅՏՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՍԵՐԸ

Լուրը հասավ Արեգին՝ թե Հազարան Հավքի Տիրուհին եկել է ու Հավքը բերողին ու Հավքն է պահանջում: Արեգը հացատնից ալրոտ դուրս եկավ ու գնաց իր հոր պալատը: Թագավորը« երբ փոքր տղին տեսավ,  ո¯նց զարմացավ ու ուրախացա¯վ, հասավ կարոտով գրկեց Արեգին, համբուրեց ճակատը, հետո հառաչեց ու հայտնեց, որ իրենց քաղաքը վտանգի մեջ է:
— Ես եմ բերել Հազարան Հավքը, ես էլ Տիրուհուն պատասխան կտամ,- ասաց Արեգն ու պատմեց իր գլխի եկածը, թե ինչպես է բերել Հավքը, թե ինչ անգութ են եղել իր եղբայրները: Ամենքը զարմացան ու չհավատացին:
— Եթե էդպես է, եթե դու ես բերել Հազարան Հավքը,- ասաց Արան թագավորը,- դե արագ գնա, պատասխան տուր Հավքի Տիրուհուն ու իրեն էլ բեր, որ թռչունը երգի: Արեգը դեռ ճամփի փոշին վրայից թափ չտված` ճանապարհ ընկավ դեպի Տիրուհու վրանը: Գնաց, տեսավ Հազարան Հավքի հրաշագեղ Տիրուհին տխուր-տրտում, մոլորված նստել է իր վրանում: Գալուն պես ասաց.
— Բարով, սիրուն աղջիկ,- ու ծիծաղեց: Աղջիկը թե` այ տղա, բարևը ասենք Աստծունն է, ծիծաղդ էլ ինչ էր:
— Ոչինչ,- ասաց Արեգը,- ճանապարհին գալիս մի աննման աղջիկ տեսա` ներքին ու վերին շորերը քանդած, տակն ու վրա արած, հանած, ոտքերն ընկած, թուշին էլ` խալ. երեսն էնքան քնքուշ էր, որ համբույրիս տեղը նշան մնաց… Էստեղ Տիրուհին իսկույն իմացավ, որ սա ինքն է Հազարան Հավքը բերողը դեռ իր մատանին էլ տեսավ Արեգի մատին:
— Այ տղա,- ասաց,- հավքն իր թևով, օձն իր պորտով չէր կարող էնտեղ հասնել, դու ինչպես ես չորս սահման անց կացել, հասել ինձ մոտ, պատմիր լսեմ: Արեգը նայեց անտես- աննման, չնաշխարհիկ Տիրուհու` երկնքի նման անհուն ու անծիր աչքերին, նայեց ճակատին վառվող լուսե աստղին, առաջ եկավ ու ասաց.
— Սև աշխարհն անցա, Սև դևին հաղթեցի, Կապույտ աշխարհն անցա, զարհուրելի Երկաթե Ձեռքը խորտակեցի,  Կարմիր աշխարհն անցա, բոցերի ու մոխիրների միջից գարշելի Քավթառ Քուրսիին հաղթեցի, ահ ու երկյուղ չզգացի. ժողովուրդներ ազատեցի ու նրանց վայելքներից հրաժարվեցի, սարսափներին ու դառնություններին դիմացա, բոլորին հաղթեցի, միայն քո անտես-աննման տեսքին չդիմացա, միայն քեզանից հաղթվեցի.
Ու ես չեմ եկել թևով թռչունի,
Ոչ մարդու ոտով, ոչ օձի պորտով,
Նրանցից ոչ մեկն էն ուժը չունի,
Թռել եկել եմ ես քո կարոտով:
Խոր ծովեր անցա. ալիք ու փրփուր լվանում էին երեսն երկնքի։
Անդունդներ թռա` անտակ խորքերից
Վեր էին հառնում ձայներ դժոխքի:
Անցա փշալի անկոխ անապատ
Ու վարդի բուրմունք առա տատասկից
Էն Լեղի գետից անցա անվհատ.
Խմեցի լեղին` դառն համ չզգացի:
Հաղթեցի դևին
Սև-սև քարերին.
Ժանտ օյիններին խեղկատակների
Տարա սարսափը Առյուծի ահեղ
Հաղթեցի անմահ չորս տարերքներին…
Բոլորը անցա, ամենն հաղթեցի
Բայց չկարացի հաղթել քո սերին:
Տիրուհի, ահա եկել եմ կրկին…
Չի երգում առանց քեզ Հավքը Հազարան
Չի թափում բուրյան վարդը երկնքի.
Այգիս մացառ է, ու մարդիկ` գազան:
Լույս աշխարհ ելել, եկել եմ կրկին
Ոչ հավքի թևով, ոչ մարդու ոտով
Եկել եմ թռած քո սիրով միայն
Քո սիրով,  քո մեծ ու սուրբ կարոտով:
Արի, աննման, չքնաղ Տիրուհի,
Որ Հավքդ երգի հազարան խաղով
Փուշը վարդ փոխի երգով թովչական
Ու գազանը` մարդ-բանական հոգով:
Արեգի պատմությունն ու խոսքը հուզեցին աղջկա սիրտը:
— Լսիր, աննման տղա,- ասաց աղջիկը,- մարդիկ ապականել էին ամբողջ աշխարհը և միայն իմ երկյուղից չէին գալիս Կախարդական աշխարհ: Դու որ անցար բոլոր փորձանքների միջով, հաղթեցիր դևերին ու հրեշներին, դու որ կարողացար թափանցել հողեղենին անհաս Կախարդական աշխարհի Տաճարը ու Հազարան Հավքը բերել, դու որ սիրեցիր ինձ հրեղեն սիրով, կախարդանքն էլ քանդվեց. տես քո հոր քաղաքը պաշարած զորքն էլ չքվեց: Ահա, ես էլ քոնն եմ,- կանչեց աղջիկը ու գիրկը պարզեց: Արեգն առաջ եկավ, գլուխը խոնարհեց ու համբուրեց աղջկա սիրտը, աղջիկն էլ համբուրեց Արեգի ճակատը, ու պինդ գրկեցին իրար: Հետո ձեռք ձեռքի տվեցին ու գնացին քաղաք:

19.ԾԱՂԿԱԾ ԱՅԳԻՆ ԵՎ ԱՐԵԳ ԹԱԳԱՎՈՐԸ

Արան թագավորն իր ժողովրդով,  հանդեսներով ու օրհնություններով ելավ Արեգին ու Տիրուհուն ընդառաջ: Ելան տեսան ի¯նչ սիրուն, ի¯նչ հրեղեն աղջիկ… արևին ասում է, թե` դու մայր մտի, ես քո փոխարեն լուս կտամ: Գնացին Այգին: Մութուլուսին-բարի լուսուն Հազարան Հավքը երգեց ու մշտադալար բուրյան վարդի փնջեր թափեց բերանից: Ու ի¯նչ հրաշք. Այգին կանաչեց, ծաղկեց առաջվանից էլ շքեղ, լի փարթամ հազարաձայն ու հազարագունի: Նրանք էլ որ գազան էին դարձել, մարդիկ դարձան` բանական հոգով: Եվ ամենն ու ամենքը դարձան ասես նորից նոր ծնված, մաքուր, անմեղ ու անարատ : Արեգն ու անտես-աննման Տիրուհին ամուսնացան: Յոթն օր, յոթը գիշեր հարսանիք արին Անմահական Այգում: Գուսանները լարեցին փանդիռները, զարկեցին թմբուկները, հնչեցրին փողերը ու երգեցին.
Երկներ Երկին
երկներ Երկիր
Երկներ և ծովն ծիրանի
Երկն ի ծովուն ուներ և զկարմրիկն եղեգնիկ:
Ընդ եղեգան փող ծուխ ելաներ
Ընդ եղեգան փող բոց ելաներ
Եվ ի բոցոյն վազեր խարտեաշ պատանեկիկ:
Նա հուր հեր ուներ
Բոց ուներ մորուս
Եվ աչքունքն էին արեգակունք:
Ծերունի Արան թագավորը իր թագավորությունը հանձնեց Արեգին: Արեգը բազմեց հոր գահին, եղավ բարի արքա ու էն երկնքի պայծառ արևի նման արարչական սիրով արդար ու բարի թագավորեց հար ու հավիտյան:

Հարցեր`

Գրի’ր կարծիք հեքիաթի վերաբերյալ։
Հեքիաթը ասես ֆիլմ լիներ և ուներ հրաշալի զգացողություններ։

Հատվածի վերաբերյալ կազմի’ր հարցեր և առաջադրանքներ։
Գրիր այն հատվածը որտեղ Արեգը համոզեց տիրունուն որպսզի հազարան հավքին խնդրի երգել։
Գրիր հինգ ածական տեքստի միջից։
Կարծիքդ հայտնիր հատվածի վերաբերյալ։

45. Տրված առածները հականիշների օգնությամբ լրացրո՛ւ:

Ամառվա փուշը ձմեռվա նուշը:
Բարեկամ կորցնելը հեշտ է, գտնել դժվար է:
Դուրսը քահանա, ներս սատանա:
Գիտունին գերի եղիր, անգետի ոչ սիրելի:
Գիտունի հետ քար քաշի, անգետի փլավ մի կեր:
Իր աչքի գերանը չի տեսնում, ուրիշի աչքի շյուղն է տեսնում:

46.Առանձնացրո՛ւ բայերը:

Երբեք, մազեր, վազել, խմել, պարտեզ, պայման, խոսել, մտադրվել, մտածել, երազել, ափսե, պատերազմ, պատմություն, վերցնել, ցանկանալ:

Սելևկյան պետության միացումը: Հզոր Պարթևստանի ջախջախումից հետո Տիգրան Մեծը դարձավ իր ժամանակի աշխարհի հզորագույն տիրակալներից մեկը: Նրա հետ դաշնակցեցին Միջին Ասիայի որոշ ցեղեր, որոնք պատերազմի ժամանակ զորք էին տրամադրում հայոց տիրակալին:

Պարթևստանի նկատմամբ տարած հաղթանակի արդյունքում Հայոց տերությանն էին միացվել նաև Հայոց Միջագետքը, Կորդուքը, Օսրոյենեն և Միգդոնիան: Դրանով հայկական տերությունը սահմանակից դարձավ Սելևկյան պետությանը: Վերջինս երկարատև՝ երկպառակտչական պատերազմներից չափազանց թուլացել էր:

Սելևկյան ավագանին և ժողովուրդը որոշեցին իրենց երկիրը փրկել հրավիրելով այլ երկրի թագավորի` իշխելու իրենց: Ընդ որում՝ նրանք քննարկեցին ժամանակի բոլոր հզոր արքաների թեկնածությունը և միաձայն ընտրեցին հայոց արքային: Ք. ա. 84 թ. մայրաքաղաք Անտիոքում Տիգրան Մեծը բազմեց Սելևկյանների գահին և իշխեց այնտեղ 17 տարի: Այն Սելևկյան պետությունը, որ երկար ժամանակ պայքարում էր Հայաստանին գերիշխելու համար, իր խնդրանքով մտավ Հայաստանի տիրապետության տակ:

Միջերկրականի արևելյան ծովափի նվաճումը: Սելևկյան պետության խաղաղ նվաճումից հետո Տիգրան Մեծը շարունակեց իր հաղթարշավը: Նրա տերությանը միացվեցին Կոմմագենեն, Կիլիկիան և Փյունիկիան:

Իրենց հմտությամբ հայտնի կիլիկյան ծովագնացներին Տիգրան Մեծը հանձնարարեց վերահսկել Միջերկրական ծովի արևելյան շրջանները:

Փյունիկյան քաղաքների գրավումից հետո հայոց տիրակալը Ք. ա. 81 թ. դրանց շնորհեց «ազատություններ», այսինքն լայն ինքնավարություն: Այդ քաղաքների թվում էր նաև Բերիթը (Բեյրութ): Ի նշան շնորհակալության քաղաքներն իրենց օրացույցները սկսեցին հաշվել այդ թվականից, որը նշվում էր նաև իրենց քաղաքային դրամների վրա:

Միջերկրական ծովի արևելյան ափի հարավային մասին տիրելու համար բուռն պայքար ծավալվեց Ք. ա. 70-ական թվականներին: Տիգրան Մեծի գլխավոր հակառակորդը Նաբաթեայի թագավորությունն էր: Սակայն Ք. ա. 72 թ. նա ևս ընդունեց Հայաստանի գերիշխանությունը: Հայոց տիրակալի գերիշխանությունը ճանաչեց նաև Հրեաստանը:

Ինչպես վկայում է հույն պատմիչ Ապպիանոսը, բոլոր երկրները, մինչև Եգիպտոս, ենթարկվեցին Տիգրան Մեծին: Իսկ Եգիպտոսը Հայոց տերության բարեկամ երկրներից էր: Դեռևս Ք. ա. 80 թ. Տիգրան Մեծի օգնությամբ Պտղոմեոս XII-ը Եգիպտոսից դուրս էր մղել նվաճող հռոմեացիներին և հաստատվել հայրական գահին:

Հարցեր և առաջադրանքներ.

1. Ո՞ր պետությունները միացվեցին Հայոց տերությանը մինչև Փյունիկյան քաղաքների նվաճումը:Պարթևստանի նկատմամբ տարած հաղթանակի արդյունքում Հայոց տերությանն էին միացվել նաև Հայոց Միջագետքը, Կորդուքը, Օսրոյենեն և Միգդոնիան:
2. Ինչպե՞ս և ե՞րբ տեղի ունեցավ Սելևկյան պետության անցումը Տիգրան Մեծի իշխանությանը:Սելևկյան ավագանին և ժողովուրդը որոշեցին իրենց երկիրը փրկել հրավիրելով այլ երկրի թագավորի` իշխելու իրենց: Ընդ որում՝ նրանք քննարկեցին ժամանակի բոլոր հզոր արքաների թեկնածությունը և միաձայն ընտրեցին հայոց արքային: Ք. ա. 84 թ. մայրաքաղաք Անտիոքում Տիգրան Մեծը բազմեց Սելևկյանների գահին և իշխեց այնտեղ 17 տարի: Այն Սելևկյան պետությունը, որ երկար ժամանակ պայքարում էր Հայաստանին գերիշխելու համար, իր խնդրանքով մտավ Հայաստանի տիրապետության տակ:
3. Սելևկյան պետությունից հետո ո՞ր երկրները միացվեցին Հայոց աշխարհակալ տերությանը:Նրա տերությանը միացվեցին Կոմմագենեն, Կիլիկիան և Փյունիկիան:
4. Ի՞նչ քաղաքականություն էր վարում Տիգրան Մեծը փյունիկյան քաղաքների նկատմամբ:Փյունիկյան քաղաքներին Տիգրան Մեծը շնորհում է ազատություն, այսինքն ինքնավարություն։
5. Ե՞րբ են Նաբաթեայի թագավորությունը և Հրեաստանն ընդունել Տիգրան Մեծի գերիշխանությունը:Միջերկրական ծովի արևելյան ափի հարավային մասին տիրելու համար բուռն պայքար ծավալվեց Ք. ա. 70-ական թվականներին: Տիգրան Մեծի գլխավոր հակառակորդը Նաբաթեայի թագավորությունն էր: Սակայն Ք. ա. 72 թ. նա ևս ընդունեց Հայաստանի գերիշխանությունը: Հայոց տիրակալի գերիշխանությունը ճանաչեց նաև Հրեաստանը:
6. Ի՞նչ հարաբերության մեջ էր Եգիպտոսը Տիգրան Մեծի տերության հետԵգիպտոսը Հայոց տերության բարեկամ երկրներից էր։

1222. Լուծե՛ք թվաբանական խաչբառը.

Հորիզոնական Գ. Կոտորակ, որի ամբողջ մասը հակադիր թվերի գումար է, իսկ կոտորակային մասը այն ամենամեծ եռանիշ թիվն է, որը ստացվում է երկնիշ թիվը ինքն իրենով բազմապատկելու միջոցով։ Ե. Ամենամեծ երկնիշ պարզ թիվը ամենափոքր երկնիշ բաղադրյալ թվին բաժանելու արդյունքը։ Զ. Առաջին չորս կարգային միավորների գումարի կեսը։

Ուղղաձիգ Ա. Թիվ, որը 5-ից փոքր է այնքանով, որքանով որ 6,043-ը 5-ից մեծ է։ Բ. Այն ուղղանկյունանիստի ծավալը, որի երկարությունը 8,65 միավոր է, լայնու[1]թյունը` 5 միավոր, բարձրությունը` 10,8 միավոր։ Դ. Թիվ, որը 199,5-ին հարաբերում է այնպես, ինչպես 7-ը 147-ին։
Ա=4,857
Բ=465,1
Գ=0,961
Դ=9,5
Ե=8,5
Զ=555,5

1.Спишите, вставляя пропущенные буквы.

Загар, касается, положение, забластел, горелый, блестательное, полагаться, выращенные, зорька, продирается, коснуться, прорастать, угар, зорево, вычетание, загорелый, разбираться, соберу, зажигание, прикосновение, , озарить, пробираюсь, касательная.

Выпишите из предложенных словосочетаний только те, где в словах пишется буква О. 

Обгоревшая свечка, внезапное озарение, антипригарное покрытие, мамино прикосновение, увидеть зарянку, ранние зори, огарок свечи, докоснуться до руки, пригоревший ужин, гореть на плите, зарево от пожара, начертить касательную, коснется многих, касательно данного вопроса.

Найдите в данном тексте числительные и выпишите их. 

Трое мальчиков путешествовали на двухпалубном корабле по Черному морю с бабушкой и дедушкой. Мальчики были тройняшками. Они закончили шестой класс на «четвёрки» и «пятёрки», путешествие было наградой за успешное окончание учебного года. А в Новосибирске в квартире на четвёртом этаже остались родители и пятилетняя сестрёнка, которая очень любит кататься на трёхколесном велосипеде. Во время путешествия они побывали в семи городах, увидели двенадцать видов птиц.

1. Объясни значение фразеологизма одним словом:
   1. кот наплакал – ничтожеством
   2. без году неделя – недолго
   3. в двух словах – кратко
   4. в мгновение ока –мгновенно
   5. во весь голос – громко
   6. во весь дух – сильно
   7. выбиться из сил – изнемочь
   8. делать из мухи слона – преувеличивать

Составьте прилагательные во всех степенях сравнений.

Образец: умный — умнее — умнейший — самый умный

Тяжелый-тяжелее-тяжеленный-самый тяжолый

древний-древнее-древнейший-самый древний

низкий-ниже-самый низкий

строгий-стражайший-самый строги

добрый-добрее-добрейший-самый добрый

быстрый-быстрее-быстрейший, самый быстрый

1207. Ուղղանկյունանիստի երկարությունը, լայնությունը և բարձրու­
թյունը համապատասխանաբար 12,4 դմ, 5,08 դմ և 3,6 դմ են։
Գտե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը և պատասխանը կլորացրե՛ք
մինչև հարյուրերորդականները: 226,77 դմ3

1208. Գտե՛ք ամենափոքր հնգանիշ թվի և ամենամեծ եռանիշ թվի
տարբերությունը։ 10000-999=9001

1212. 50 թիվը նախ մեծացրել են 25 %-ով, ապա ստացված թիվը փոքրացրել

են 20 %-ով։ Ինչպիսի՞ թիվ է ստացվել` 50-ից մե՞ծ, թե՞ փոքր։

50*1.25=62,5

62.5*80/100=50

1217. 8/9 մ երկարություն ունեցող ձեռնափայտը կազմված է երկու մասից։ Մի մասի երկարությունը 2/9 մ է։ Որքա՞ն է մյուս մասի երկարությունը։

9/9 – 2/9 = 7/9 մ – ի
Պատ․՝ 7/9 մ։

1219. Հետևյալ թվերը դասավորե՛ք աճման կարգով.

20-ի 7 %-ը, 15-ի 8 %-ը, 90-ի 3 %-ը, 100-ի 5 %-ը

20*7/100=1.4, 15*8/100=1.2, 90*3/100=2.7, 100*5/100=5

5, 2.7, 1.4, 1.2

42. Աչք և գլուխ բառերով կազմի՛ր հնարավորին չափ շատ  դարձվածքներ:

Աչք լույս

Աչք դնաել

Աչք բացել

Աչքերը թոզ փչել

Աչքա թող անել

Աչքերից կայծեր թափել

Աչքը դուր կտրել

Աչքի փուշ

Գլխի վրա

Գլխի տակ բարց դնել

Գլխի բերել

գլխի լոլո կարթալ

Գլխի գցել

Գլխին զորտալ

Գլուխ կախ

43. Ընդգծված բառակապակցությունները փոխարինի՛ր բաղադրյալ բառերով:
 Մինչև հիմա կարծում էին, աշխարհում ամենաերկար ծառը Ամերիկայում աճող սեկվոյան է, նրա բարձրությունը երբեմն հարյուր մետրից էլ է անցնում: Բայց
վերջերս Աֆրիկայում գտան հարյուր ութսունինը մետր երկարություն ունեցող մի բաոբաբ’ սեկվոյայից մոտ կրկնակի անգամ բարձր: Նրա բնի տրամագիծը 43,5 մետր է. կտրվածքի վրա հանգիստ կարող է տեղավորվել ժամանակից մի շենք:

44.Կետերի փոխարեն գրի՛ր փակագծում տրված բառերի հականիշները:

Փարիզում անցորդներից մեկը չոր (մեղմ) անձրևի տակ ընկավ:Թացից(չորանալ) պաշտպանվելու համար թևի տակի նկարը բարձրացրեց (իջեցնել) գլխի վրա ու վազեց:Երերուն (հաստատ) աշխարհում դեռևս (արդեն) ոչ ոք անձրևից այդպիսի թանկարժեք (էժանագին) «անձրևանոցով» չէր պաշտպանվել (հարձակվել):
Տեսնելով անցորդի գլուխը պաշտպանող նկարը`դեպքի կամավոր վկան`գողը (ոստիկանը), զարմանքից գոռում էր (լռել): Նա ճանաչեց Գյուստավ Կուրբեի նշանավոր (աննշան) «Քնած շիկահեր կինը» կտավը: Թանգարանից հափշտակված այդ նկարի վերատպված օրինակները հենց այդ օրը ցրվել էր (հավաքվել) ոստիկաններին: Նկարը յոթ հարյուրից ութ հարյուր դոլար էր գնահատված: Ոստիկանը մարդուն հետևում էր(առաջնորդել) մինչև նրա բնակարանը, որտեղ գտավ (կորչել) տարբեր (նույն) ժամանակներում տարբեր (նույն) տեղերից գողացված նկարների ամբողջ պատկերասրահ:
-Ավելի լավ (վատ) էր մինչև ոսկորներս թռջչվեի (չորանալ),- տխուր (ուրախություն) ասաց գողը, երբ նրան ազատազրկեցին (բաց թողնել):

1201. Աղյուսակում գրված թվերը կլորացրե՛ք մինչև տվյալ կարգը.

256,7235 = 2 897,6954 = 8 398,0079=3 105,3628 = 1

256,7235 = 5 897,6954 = 9 398,0079=9 105,3628 = 0

256,7235 = 6 897,6954 = 7 398,0079= 8 105,3628 = 5

256,7235 = 256,7 897,6954 = 897,6 398,0079= 398 105,3628 = 105,3

256,7235 = 25,6 897,6954 = 89,7 398,0079= 39,8 105,3628 = 10,5

256,7235 = 2,56 897,6954 = 8,97 398,0079= 3,98 105,3628 = 1,05

1202. Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները.4
ա) 0,377 + 3,409 – 2,1006 = 3,786 = 3,78
բ) 12,4589 – 6,27 + 1,395 = 6,1889 = 6,18

գ) 4,5 + 0,3796 + 1,225 = 4,8796 = 4,87

դ) 0,1 – 0,01 – 0,001 = 0,099=0,09

1203. Հաշվե՛ք և պատասխանը կլորացրե՛ք մինչև տասնորդականները.

ա) 0,1 ⋅ (81,34 + 6,73) = 89,07 = 89,1

բ) 5,6 ⋅ (7,4 – 3,9) = 19,6

գ) (3,4 + 2,01) ⋅ 1,2 = 6,492 = 6,4

դ) (9,4 – 8,7) ⋅ 1,4 = 0,1

ե) (8,5 + 6,12) ⋅ 2,3 = 33,6

զ) (12,1 – 5,73) ⋅ 0,1 = 0,6

1204. Թվերը կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները, ապա կատարե՛ք հաշվումները.
ա) 2,9519 + 0,24159 = 3,19349 = 3,19
բ) 24,35907 – 14,4346 = 9,92447 = 9,92
գ) 43,927 ⋅ 0,00609 = 0,26751 = 0,26

դ) 11,4444 : 3,52222 = 3,24920 = 3,24

ե) 3,509 ⋅ (0,7654 – 0,333) = 1,5172 = 1,51

զ) (17,6249 – 2,6951) : 3,729 = 55,67322 = 55,6732

1205. Կատարե՛ք հաշվումները՝ թվերը նախապես կլորացնելով մինչև տասնորդականները, ինչպես նաև առանց կլորացնելու, ապա համեմատե՛ք ստացված արդյունքները.

ա) (3,26 + 2,045) ⋅ (0,376 – 0,18) = 5,305 ⋅ 0,196 = 1,03978
(3,26 + 2,045) ⋅ (0,376 – 0,18) ≈ (3,3 + 2) ⋅ (0,4 – 0,2) = 5,3 ⋅ 0,2 = 1,06
1,03978 < 1,06

բ) (13,99 – 1,95) : (1,58 + 1,43) = 12,04 : 3,01 = 4
(13,99 – 1,95) : (1,58 + 1,43) ≈ (14 – 2) : (1,6 + 1,4) = 12 : 2 = 6
4 < 6

գ) 4,026 ⋅ 3,828 + 2,106 ⋅ 0,99 = 15,411528 + 2,08494 = 17,496468
4,026 ⋅ 3,828 + 2,106 ⋅ 0,99 ≈ 4 ⋅ 3,8 + 2,1 ⋅ 1 = 15,2 + 2,1 = 17,3
17,496468 > 17,3

դ) 10,54 : 21,08 – 0,048 : 0,48 = 0,5 – 0,1 = 0,4
10,54 : 21,08 – 0,048 : 0,48 ≈ 10,5 : 21,1 – 0 : 0,5 ≈ 0,49763
0,49763 > 0,4

1206. Կլորացրե՛ք մինչև հարյուրերորդականները և համեմատե՛ք թվերը.

ա) 0,136 և 0,144
0,136 ≈ 0,14
0,144 ≈ 0,14
0,14 = 0,14

բ) 2,254 և 2,256
2,254 ≈ 2,25
2,256 ≈ 2,26
2,25 < 2,26

գ) 3,769154 և 3,767002
3,769154 ≈ 3,77
3,767002 ≈ 3,77
3,77 = 3,77

դ) 12,129 և 12,131
12,129 ≈ 12,13
12,131 ≈ 12,13
12,13 = 12,13

ե) 7,9951 և 8,0049
7,9951 ≈ 8
8,0049 ≈ 8
8 = 8

զ) 0,009 և 0,001
0,009 ≈ 0,01
0,001 ≈ 0
0,01 > 0