Էվոլյուցիայի ընթացքում մարդու օրգանիզմում ձևավորվել են հատուկ օրգաններ՝ գեղձեր, որոնցում առաջանում են կենսաբանական ակտիվ նյութեր և ազդում օրգանների կենսագործունեության վրա։ Գոյության ունի գեղձերի 3 տեսակ՝ արտազատական, ներզատական և խառը։ Արտազատական գեղձերն ունեն ծորաններ, որոնցով նյութերն արտազատվում են օրգանների խոռոչների միջև կամ մաշկի մակերևույթին։ Արտազատական գեղձերից են արցունքագեղձերը, թքագեղձերը, քրտնագեղձերը և այլն։ Ներզատական գեղձերը չունեն ծորաններ, որոնք օժտված են հեռադիր ազդեցությամբ ու կենսաբանորեն բարձր ակտիվությամբ։ Դրանք սպիտակուցային,ճարպային կամ այլ բնույթի նյութեր են։ Արյան հունով տարածվում են ամբողջ օրգանիզմում և ուրույն ազդեցություն ունենում որևէ գործընթացի վրա՝ փոփոխվում են օքսիդացման գործընթացների ակտիվությունը, բջջաթաղանթների թափանցելիությունը, սպիտակուցների, ճարպերի ու ածխաջրերի սինթեզը, դրդում կամ արգելակում օրգանների աշխատանքը,բջիջների ու հյուսվածքների ձևավորումը, օրգանիզմի աճը, զարգացումը և այլն։

Թոքեր մարդու, ցամաքային ողնաշարավորների և որոշ ձկների շնչառության օրգան են: Հիմնական ֆունկցիան գազափոխանակությունն է: Մարդու թոքերը գտնվում են կրծքի խոռոչում՝ ստոծանու համապատասխան գմբեթների վրա` սրտից, արյան խոշոր անոթներից և միջնորմի օրգաններից աջ ու ձախ` պարփակված կրծքամզային պարկերի մեջ: Թոքերը կիսակոնաձև են, գագաթով՝ ուղղված վեր, իսկ հիմքով՝ վար, ունեն 3 մակերևույթ. առաջինը կողերին հպվող ուռուցիկ մակերևույթն է, դարձած է դեպի միջնորմը, երկրորդը ստորին գոգն է, որը կիպ հպվում է ստոծանուն, երրորդը միջային մակերևույթն է, որի վրա կա ռոմբաձև կամ օվալաձև մի փոս՝  թոքի դրունքը, որով անցնում են թոքի արմատը կազմող գլխավոր բրոնխը, թոքային զարկերակը, թոքային 2 երակները, ավշային անոթները և նյարդերը: Աջ թոքն ավելի լայն է ու կարճ և 2 ակոսներով բաժանվում է վերին, միջին ու ստորին, իսկ ձախը՝ 1 ակոսով՝ վերին և ստորին բլթերի:

Գլխավոր բրոնխը թոքի դրունքում բաժանվում է բլթային բրոնխների, որոնք, թոքանյութի մեջ ծառանման ճյուղավորվելով, հաջորդաբար բաժանվում են հատվածային, բլթակային, ապա` ավելի փոքր տրամաչափերի սահմանային և շնչառական բրոնխիոլների: Վերջիններս առաջացնում են 2 կամ 3 թոքաբշտիկային պարկիկներ, որոնց նուրբ պատերի արտափքումները կոչվում են թոքաբշտիկներ: Թոքային զարկերակի և երակների ճյուղերն իրենց ընթացքով ուղեկցում են բրոնխներին և բրոնխիոլներին: Թոքերում գազափոխանակությունը կատարվում է թոքաբշտիկներում պարունակվող օդի և թոքային զարկերակով հոսող արյան միջև: Թոքերը նյարդավորվում են թափառող նյարդի և սիմպաթիկ ցողունի ճյուղերից կազմված թոքային հյուսակով: Թոքերի հիմնական ֆունկցիան գազափոխանակությունն է: Թոքերի միջոցով օրգանիզմը ստանում է թթվածին, իսկ արյունը մաքրվում է ածխաթթու գազից Գազափոխանակությունից բացի, թոքերը կատարում են նաև արտաթորման գործառույթ. արտաշնչման փուլում արտազատում են ջրի գոլորշիներ և նյութափոխանակության այլ արգասիքներ: Թոքերը մասնակցում են մարմնի հաստատուն ջերմաստիճանի պահպանմանը, արյան մակարդման կարգավորմանը, իմունային հակամարմինների մշակմանը, սպիտակուցների, ճարպերի ու ածխաջրերի փոխանակությանը:

Թոքեր մարդու, ցամաքային ողնաշարավորների և որոշ ձկների շնչառության օրգան են: Հիմնական ֆունկցիան գազափոխանակությունն է: Մարդու թոքերը գտնվում են կրծքի խոռոչում՝ 

Գլխավոր բրոնխը թոքի դրունքում բաժանվում է բլթային բրոնխների:

Թոքերում գազափոխանակությունը կատարվում է թոքաբշտիկներում պարունակվող օդի և թոքային զարկերակով հոսող արյան միջև:

Թոքերը նյարդավորվում են թափառող նյարդի և սիմպաթիկ ցողունի ճյուղերից կազմված թոքային հյուսակով: 

Թոքերի հիմնական ֆունկցիան գազափոխանակությունն է: Թոքերի միջոցով օրգանիզմը ստանում է թթվածին, իսկ արյունը մաքրվում է ածխաթթու գազից Գազափոխանակությունից բացի, թոքերը կատարում են նաև արտաթորման գործառույթ. արտաշնչման փուլում արտազատում են ջրի գոլորշիներ և նյութափոխանակության այլ արգասիքներ:

Название страны происходит от этнонима древнегерманского племени франков. Большинство населения Франции имеет смешанное галло-романо-германское происхождение и говорит на французском языке романской группы. Во Франции используются также другие романские языки и диалекты, изолированный баскский язык (во Французской Стране Басков) и кельтский бретонский язык (в Бретани).

Население — 62 814 233 человека в метрополии и 67 848 156 человек с учётом заморских владений (оценка на 1 июля 2020), в том числе около 90 % — граждане Франции. По вероисповеданию на 2019 год большинство населения составляют католики.

Франция является ядерной державой, членом НАТО и одним из пяти постоянных членов Совета Безопасности ООН, входит в состав неформальной группы принятия решений Квинт. С 1950-х годов — одно из государств, участвующих в создании Европейского союза.

Президентско-парламентская республика. Президент с 14 мая 2017 года — Эмманюэль Макрон, премьер-министр с 13 декабря 2024 года — Франсуа Байру. Законодательный орган — двухпалатный парламент (Сенат и Национальное собрание).

Административно-территориальное деление: 18 регионов (13 в метрополии и 5 заморских регионов), включающих 101 департамент (96 в метрополии и 5 заморских департаментов), 5 заморских сообществ и 3 административно-территориальных образования с особым статусом.

Ներկյացնել <<ճանաչել իմ օրգանիզմզը>> նախագիծը:

Ներկայացնել բջիջը և հյուսվացք:

Բջինջները իրար ետ կազմում են հյուսվածքներ, հյուսվածքները կազմում են օրգաններ իսկ օրգանները կազմում են օրգան համագարքներ որոնք վերածվում են օրգանիզմի։

Օրգանը մարմնի այն մասն է, որն ունի որոշակի ձև, տարբերվում է իր յուրահատուկ կառուցվածքով, օրգանիզմում զբաղեցնում է որոշակի տեղ և կատարում է որոշակի ֆունկցիա։

Մարդու օրգանիզմում կան 4 տեսակի հյուսվածքներ` էպիթելային, շարակցական, մկանային և նյարդային:

Ներկայացնել օրգանը-օրգան համակարք օրգանիզմ:

Օրգանը մարմնի այն մասն է, որն ունի որոշակի ձև, տարբերվում է իր յուրահատուկ կառուցվածքով, օրգանիզմում զբաղեցնում է որոշակի տեղ և կատարում է որոշակի ֆունկցիա։ 

Գեղձերի տեսակներ և նրանց կատարած ֆունքցիաներ:

Ենթաստամոքսային գեղձը խառը գեղձ է, որը գտնվում է ստամոքսի տակ՝ նրանից դեպի ձախ։ Ենթաստամոքսային գեղձը բաժանվում է հետևյալ մասերի՝ գլխիկ, մարմին  և պոչ: Նրա ներզատական մասը ներկայացված է բջիջների կղզյակներով, որոնց մի խումբը արտադրում է ինսուլին հորմոնը, իսկ մյուս խումբը՝ գլյուկագոն: Ինսուլինը իջեցնում է գլյուկոզի պարունակությունը արյան մեջ, իսկ գլյուկագոնը ունի հակառակ ազդեցությունը:

Ներկայացնել մեկ գեղձաին հիվանդություն:
https://mrzoyangrigor.edublogs.org/wp-admin/post.php?post=2942&action=edit

Ֆլեշմոբ (չեմ հիսհում):

Ներակյացնել սեպտեմբեր ամսվա բլոգաին աշխատանք
https://mrzoyangrigor.edublogs.org/category/%d5%af%d5%a5%d5%b6%d5%bd%d5%a1%d5%a2%d5%a1%d5%b6%d5%b8%d6%82%d5%a9%d5%b5%d5%b8%d6%82%d5%b6/

• галеофобия — боязнь акул
• галитофобия — боязнь неприятного запаха изо рта
• гамофобия — боязнь вступления в брак
• гаптофобия (афефобия, гафефобия, гафофобия, гапнофобия, гаптефобия, тиксофобия) — боязнь прикосновения окружающих людей
• гарпаксофобия — см. харпаксофобия
• гедонофобия — боязнь удовольствия, наслаждения
• гексакосиойгексеконтагексафобия — страх числа 666
• гелиофобия (гелеофобия) — боязнь солнца, солнечного света, страх пребывания на солнце
• гелотофобия — страх оказаться объектом юмора, насмешек
• гемофобия (гематофобия, гемафобия) — боязнь крови
• генофобия, коитофобия, коитуфобия, миксеофобия, миксофобия — страх секса, сексуальных контактов
• геронтофобия (гераскофобия) — страх общения с пожилыми людьми или собственного старения
• гермофобия — см. мизофобия
• герпетофобия — боязнь рептилий, пресмыкающихся, змей; частный случай зоофобии
• гетерофобия — боязнь противоположного пола
• гефирофобия — боязнь мостов
• гидрозофобия — боязнь вспотеть
• гидрофобия (аквафобия) — боязнь воды, сырости, жидкостей
• гиерофобия — боязнь предметов религиозного культа
• гилофобия (ксилофобия, никтогилофобия, хилофобия) — боязнь леса, заблудиться в лесу
• гимнофобия — боязнь наготы
• гинекофобия (гинефобия, гинофобия) — боязнь женщин
• гипенгиофобия (хипенгиофобия) — боязнь взять на себя ответственность
• гипнофобия — боязнь заснуть
• Гиппопотомонстросескипедалофобия – боязнь длинных слов. (Не признана в Диагностической Американской Психиатрической Ассоциации)
• глоссофобия — см. логофобия
• гомофобия — боязнь любого проявления гомосексуальности
• гравидофобия — боязнь встречи с беременной, беременности
• графофобия — боязнь писа́ть или брать в руки письменные принадлежности

• декстрофобия — боязнь вещей, расположенных справа
• демонофобия (сатанофобия) — боязнь Дьявола, демонов и другой нечистой силы
• демофобия (охлофобия) — боязнь скопления людей, толпы
• дентофобия (одонтофобия) — боязнь стоматологов, лечения зубов
• дерматопатофобия (дерматофобия, дерматосиофобия) — боязнь заболеть кожной болезнью
• децидофобия — боязнь принимать решения
• динофобия — см. вертигофобия
• дисморфофобия — боязнь физических недостатков в собственной внешности
• дорофобия — боязнь получать или делать подарки
• дромофобия — см. агирофобия

• зоофобия — боязнь животных
• земмифобия — боязнь кротов; частный случай зоофобии.

• иатрофобия — см. ятрофобия
• инсектофобия (энтомофобия) — боязнь насекомых; частный случай зоофобии
• иерофобия — боязнь предметов религиозного культа^[; см. также агиофобия
• иофобия — боязнь ядов

Մարդը և շրջակա աշխարհը

Ի՞նչով է մարդը տարբերվում կենդանիներից

Մարդը տարբերվում է կենդանական աշխարհի մյուս էակներից իր բանականությամբ և մտածելու ունակությամբ։ Նա ունի խոսք, կարող է ստեղծագործել, սովորել և փոխանցել գիտելիք սերունդներին։

Ի տարբերություն կենդանիների, մարդը ստեղծում է արվեստ, զարգացնում գիտություն և մտածում բարու ու չարի մասին։ Նա կարող է որոշել՝ ինչն է ճիշտ և ինչն՝ սխալ, և պատասխանատվություն կրել իր արարքների համար։

Սա ամեն ինչ չէ, բայց հենց այս հատկություններն են մարդուն դարձնում եզակի էակ բնության մեջ։

1. Упражнение 10. Из данных пар составьте словосочетания (с предлогом или без предлога). Вера, победа; уверенность, победа. Ценить, время; дорожить, время. Доверять, друг; полагаться, друг. Беспокоить, ребёнок; беспокоиться, ребёнок. 1) Вера в победу, уверенность в победе 2) Ценить время, дорожить временем 3) Доверять другу, полагатся на друга 4) Беспокоить ребенка, беспокоится ребенком Упражнение 11. Составьте словосочетания, учитывая смысловую разницу близких по значению прилагательных. С некоторыми из полученных словосочетаний составьте предложения и запишите их. Образец: враждебный, вражеский (отношение, разведчик) – враждебное отношение, вражеский разведчик. Ближний, близкий (друг, деревня). Дружеский, дружественный (помощь, государство). Завидный, завистливый (сосед, здоровье). Искусный, искусственный (работа, бриллиант). 1) Ближняя деревня, близкий друг 2) Дружественная помощь, дружественное государство 3) Завидное здоровье, завистливый сосед 4) Искусная работа, исскуственный бриллиант Упражнение 14. Укажите, в каких словосочетаниях главное слово употреблено в прямом значении, а в каких – в переносном. С некоторыми словосочетаниями составьте предложения. Блеск молнии – блеск ума; вершина славы – вершина горы; корень зла – корень дерева; холодная вода – холодный приём; острый ум – острый нож; каменная гора – каменное сердце; орлиный взгляд – орлиное крыло; мягкий диван – мягкий голос; прочная материя – прочная дружба; золотая осень – золотая цепочка; поднять настроение – поднять пыль. Перед нами высилась каменная гора, которую мы должны обойти. В Ереване наступает золотая осень. У нее на руке сияло золотое кольцо.
2. Упражнение 15. Составьте словосочетания. Употребите их в предложениях. Лёгкий (груз, задача, дорога, жизнь). Горячий (песок, время, чай). Ледяной (поле, улыбка, вежливость, простор). Тёплый (ветерок, встреча, вода). Громкий (выстрел, дело, крик). Холодный (ветер, чай, взгляд, комната). Золотой (кольцо, сердце, руки, браслет). Легкий груз, легкая задача, легкая дорога, легкая жизнь Нам предстояла легкая дорога
   2. Горячий песок, горячее время, горячий чай
   С утра я сделал себе горячий чай
   3. Ледяное поле, ледяная улыбка, лединая вежливость, ледяной простор
   На лице друга играла ледяная улыбка.
   4. Теплый ветерок, теплая встреча, теплая вода
   На улице дул теплый ветерок
   5. Громкий выстрел, громкое дело, громкий крик
   В лесу раздался громкий выстрел
   6. Холодный ветер, холодный чай, холодный взгляд, холодная комната
   С утра у меня всегда холодная комната.
   7. Золотое кольцо, золотое сердце, золотые руки, золотой браслет
   У нее на руке сияло золотое кольцо.

17.Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր:

Ա. Երփներանգ, արփի, փրփրել, փափուկ, սրփազան, ճամփորդ, համփերություն, դափնի, շամփուր: Բ. Կարթ,խորթ, զվարթ, պարթև, նյարթ, թարթել,երթվել, փարթամ:

Ա սրփազան-սրբազան, համփերություն -համբերություն

Բ նյարթ-նյարդ երթվել-երդվել

18.Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր:

Ա.Համարձակ, բարձունք, վերադարձ, վարձատրել, հարձուփորձ, հարձակում, մրձույթ: Բ. Դեղձ, դաղձ, դեղձանիկ, բաղձանք, օցանման, ատաղծագործ:

Ա հարձուփորձ-հարցուփորձ մրձույթ-մրցույթ

Բ օցանման-օձանման ատաղծագործ-ատաղձագործ

19.Գտի՛ր սխալ գրությամբ բառերը և ուղղի՛ր:

Ա. Զմրուխտ, ապուխտ, բախտավոր, թախտ, խեխտել, կխտար, խրոխտ, ոխկույզ, տախտակ, նախկին: Բ. Ճեղքել, կմաղք, աղքատ, կողպեք, վղտալ, եղբայր, սանդուղք:

Ա խեխտել-խեխդել ոխկույզ-ողկույզ
Բ կմաղք-կմախք վղտալ-վխտալ

20. Տրված բառերի կազմությունն ու գրությունը բացատրի՛ր:

ա) Անհյուրընկալ, զրուցընկեր, դյուրընկալ, գահընկեց, անընդհատ, համընթաց:

Անհյուրընկալ=ան+հյուր+ընկալ
զրուցընկեր=զրույց+ընկեր
դյուրընկալ=դյուր+ընկալ
գահընկեց=գահ+ընկեց
անընդհատ=ան+ընդահատ
համընթաց=համ+ընթաց

բ) Միջօրե, հանապազօրյա, ոսկեզօծ, ապօրինի,առօրյա, առօրեական, բացօթյա, բարօրություն, զօրուգիշեր:

Միջօրե=միջ+օր+ե
հանապազօրյա=հանապզ+օր+յա
ոսկեզօծ=ոսկի+զ+օծ
ապօրինի=ապ+օրին+ի
առօրյա=առ+օր+յա
առօրեական=առ+օր+ե+ական
բացօթյա-բաց+օթյա
բարօրություն=բար+օր+ություն
զօրուգիշեր=զ+օր+ու+գիշեր

գ) Մանրէ, վայրէջք, հնէաբան, որևէ, երբևէ:
Մանրէ=մանր+էակ
վայրէջք=վայր+էջք
հնէաբան=հին+է+ա+բան
որևէ=որև+է
երբևէ=երբ+և+է

21.Որտեղ անհրաժեշտ է, ը գրի՛ր:

Անակ.նկալ, ան.ը․մբռնելի, օր.ը․ստօրե, ակ.նթարթ, ան.ը․նդմեջ, լուսն.կա, մթ.նկա, համ.ը․նդհանուր, մերթ.ը․նդմերթ, ան.ը․նթեռնելի,ակ․նհայտ, ան.ը․նդհատ, անհյուր.ը․նկալ, սր.ը․նթաց:

22.Կետերի փոխարեն դհ, դ, կամ թ գրի՛ր:

Ըն.թ․ացք, ըն.դ․արձակ, անըն.դհ․ատ, ըն.դ․միջել, ըն.դհ․անուր, ըն.դ․ամենը, ըն.թ․անալ, ըն.թ․րել, ակն.թ․արթ, անդա.դ․ար, ըն.թ․երցել, ըն.դ․առաջ, անըն.թ․եռնելի:

23.Պարզի՛ր, թե ինչի՛ հիման վրա է կազմվել բառաշարքը և ավելացրո՛ւ նոր բառեր:

Արևմտաեվրոպական, Ոսկեվազ, դափնեվարդ,…:

Այսինքն՝ բառաշարքում բառերը կազմվում են երկու արմատների միացմամբ։

Արևելահայկական
Արծվաբույն
Արևածաղիկ
Մարգարիտվարդ

1953 թվականի մարտի 1-ին Իոսիֆ Ստալինը, որը գտնվում էր Կունցևոյի ամառանոցում (Մոսկովյան շրջանում Ստալինի նստավայրերից մեկում), հայտնաբերվել է պահակախմբի աշխատակից Լոզգաչյովի կողմից փոքր ճաշասենյակում, գետնին ընկած։ Մարտի 2-ի առավոտյան ամառանոց են ժամանել բժիշկները և ախտորոշել մարմնի աջ կողմի պարալիզ։ 1953 թվականի մարտի 4-ին հայտարարվել է Ստալինի հիվանդության մասին, ռադիոյով փոխանցվում էին հաղորդումներ նրա առողջության մասին․ հիշատակվում էին ծանր վիճակի տարբեր հատկանիշներ, ինչպիսիք են գիտակցման կորուստը, ինսուլտը, մարմնի պարալիզը և այլն։ Մարտի 5-ին, ժամը 21։50-ին Ստալինը մահացել է։ Նրա մահվան մասին հայտարարվել է ռադիոյով 1953 թվականի մարտի 6-ին առավոտյան ժամը 6-ին։ Բժշկական եզրակացության համաձայն, Ստալինը մահացել է ներուղեղային արյունազեղման արդյունքում։ Մարտի 6-9-ին մարդիկ հրաժեշտ են տվել Ստալինին, ամբողջ երկրում սուգ է հայտարարվել։ Մահացածի մարմնով դագաղը տեղադրվել է Միությունների տանը։ Թաղման արարողությունը տեղի է ունեցել մարտի 9-ին։

Այս հարցին նվիրված հետազոտող Ժորես Մեդվեդևի «Ստալինի մահվան հանելուկը» ակնարկում, ինչպես նշում է Ռոկիտյանսկին, տրվում են մինչ այդ ոչ հայտնի տեղեկություններ Ստալինի առողջության, նրա հիվանդության առաջին ախտանիշների, ինքնազգացման վատացման, ինսուլտի մասին։ Սակայն, այն փաստը, որ նա անօգնական պառկած էր գետնի վրա մի քանի ժամ շարունակ, իսկ Խրուշչովը, Մալենկովը և Բերիան չեն շտապել օգնություն կանչել, մեկնաբանվում է որպես դավադրություն։ Առաջին անգամ բռնի մահվան տարբերակը լայն հռչակում է ստացել 1976 թվականին Ավտորխանովի «Ստալինի մահվան հանելուկը․ Բերիայի դավադրությունը» գրքում։

• Никита Хрущёв занял пост Первого секретаря ЦК КПСС в 1953 году, а в 1958 году возглавил Совет Министров СССР, став фактическим лидером страны. 

• Леонид Брежнев сменил Хрущёва на посту Первого секретаря ЦК КПСС в 1964 году и возглавлял СССР до 1982 года, став ключевой фигурой после Хрущёва. 
• Юрий Андропов возглавлял страну после Брежнева с 1982 по 1984 год. 

• Константин Черненко стал лидером СССР после Андропова, занимая пост Генерального секретаря ЦК КПСС в 1984-1985 годах.